Av. Mansur Enes MENEKŞE

Trafik Kazaları Neticesinde Oluşan Değer Kaybı Tazminatı
Kıymetli okuyucularım,

Bu ayın mevzu bahsi Anayasa Mahkemesinin2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Bazı Hükümlerinin İptal Edilmesine İlişkin 17.07.2020 Tarih, E.2019/40, K.2010/40 Sayılı Kararını ile kaza sonrası meydana gelen değer kaybına ilişkin tazminat taleplerinin değişikliği hakkında olacaktır.

Yazıma başlamadan evvel siz kıymetli okuyucularım için şu zor süreçte esenlikler diliyorum. Pandemi yetmezmiş gibi birdeülkemizde yaşanan trafik kazaları gibi büyük ve her gün yüzlerce kişinin yaralanmasına ve maalesef hayatını kaybetmesine sebep olan bir sorun mevcut.

 Bu sorunun en basit sebebi trafik kurallarının ihlal edilmesi.Trafik demek hoşgörü demek bunu unutmayalım. 

Trafik kazalarının maddi yönü bu ay üstünde yazmak istediğim konu. Kazaya karışan araçların tamiratı ve birçok vatandaşımızın pek fazla bilgi sahibi olmadığı bir husus olan ve benimde bahsetmek istediğim değer kaybı tazminatı.

Öncelikle değer kaybı nedir ondan bahsedelim.
 Değer kaybı aracınız kaza öncesindeki rayiç piyasa değeri ve kaza sonra meydana gelen hasar neticende düşen fiyatı arasındaki farktır. Değer kaybı tazminatı ise kusur oranına göre değişmekle birlikte karşı tarafın kusurlu olduğu durumlarda sigortasından talep edilen tazminattır. Sigorta şirketleri sadece tamirat masrafını değil aynı zamanda değer kaybı tazminatını da kusursuz ya da daha az kusurlu tarafa ödemek mecburiyetindedir. 

Yıllardır sigorta şirketleri kendi hazırlamış oldukları ZMSS poliçesinde bulunan genel şartlar başlığı altında yer alan formülasyon hesabına göre işlem yapıp değer kaybı tazminatı tespit ediyordu. Ancak geçtiğimiz günlerde Anayasa Mahkemesi bir iptal kararı verdi.

Bu iptal kararı değer kaybı tazminatını ilgilendiren mevzuat hükümlerini de içeriyor.
 AYM’nin 2918 sayılı Kanun’un 90. maddesinin birinci ve ikinci cümlelerinin iptal edilmesiyle birlikte; sigorta şirketlerinin zorunlu mali sorumluluk sigortasından  (ZMSS) kaynaklanan maddi ve manevi tazminat borçlarının tespitinde bundan sonra temel olarak 2918 sayılı Kanun’da öngörülen usul ve esaslar dikkate alınacaktır.
 2918 sayılı Kanun’da hüküm bulunmayan hallerde ise 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun haksız fiillere ilişkin hükümlerine müracaat edilecektir. Bir başka ifadeyle, artık idare tarafından hazırlanan genel şartların ZMSS’den kaynaklanan tazminat borçlarında hukuken bir bağlayıcılığı kalmamıştır.

Bu ne demek;
Önceki dönemde değer kaybı hesaplanırken ZMSS poliçesinin ekinde yer alan formülasyon hesabı ile sonuç elde edilirken bu iptal kararı sayesinde artık aracın güncel hasarsız değeri ile kaza sonucu oluşan hasar değeri arasındaki fark ilgili kanunda hüküm bulunmadığı takdirde TBK. Haksız Fiil başlığı altında incelenecek olup çıkacak tazminat tutarı da buna göre belirlenecektir.

 Bu sayede önceki dönemde olduğu gibi 165.000 kilometrenin üzerinde kilometre değerine sahip araçlara değer kaybı tazminatının çıkmaması hususu gibi ZMSS poliçesinin genel şartlarında düzenlenen hususlar da tarihe karışmış oldu. Şunu hatırlatmakta da fayda var. Anayasa mahkemesinin bu kararı yeni açılmış, hiç açılmamış yahut da görülmekte olan dosyalarınıza uygulanması zorunludur. Anayasa mahkemesinin vermiş olduğu karar ilgili mercileri bağlayıcıdır.Değer kaybı tazminatı için başvurulacak kurumlarının bu konuyu dikkate almaması durumunda muhakkak bu konuda deneyimli bir avukata müracaat edin.

Herkese sağlıklı günler dilerim.
Av. Mansur Enes MENEKŞE